„Kada pišem muziku, pitam se šta nijesam do sada uradio. Uvijek sam se trudio da uradim nešto novo” izjavio je u jednom od intervjua Raymond Scott (rođen kao Harry Warnow) koji je svojom muzikom i izumima obilježio dvadeseti vijek. Teško da postoji još neki ovoliko bitan autor koji je muzikom, koja je i danas svjetlosnu godinu daleko od komercijalne – samim tim pristupačne prosječnom slušaocu, uspio ući u gotovo bukvalno svaki dom.
Njegov opus sastavljen je od svega, u rasponu od laganih pop džez minijatura, pa do kompozicija koje su preteče elektronske muzike. Između ove dvije margine staje ono čime se ovo dijete ruskih emigranata bavilo tokom svog života na sjeverno-američkom kontinentu. Muzika kojom je ušao u živote svih nas (iako najveći broj broj ljudi nije toga svjestan) je podloga nekih od najluđih avantura Duška Dugouška, Pere Kojota, Patka Dače i ostalih urnebesnih likova iz „fabrika” Looney Tunes i Merrie Mellodies. Osim ovih, Scottove lepršave kompozicije obilježile su i neke, našem djetinjstvu nedostupne, animirane filmove poput Nikelodeonovog serijala o mačku po imenu Stimpy i psihotičnoj čivavi Renu. Muzičku podlogu dao je i za brojne eksperimentalne filmove Muppetovca Jim Henson-a, a isječci njegovih numera su protkali filmsko platno nebrojeno puta od tada. Svoj otisak uspio je ostaviti i u animacijama modernog doba kakvi su The Simpsons, Animaniacs ili The Oblongs. Za ove poslednje muziku su radili i bend There Must Be Giants, naravno pod neizostavnim uticajem ovog muzičkog genija. Samo računajući produkciju kuće Warner, Raymond Scott-ova muzika je dala podlogu za preko 120 naslova. Sam Scott nikada nije planirao ovu animiranu avanturu. Crtaći su nastali znatno kasnije od njegovih kompozicija, ali su preko Carl Stallinga, u to vrijeme rijetkog zaluđenika u Scott-ova djela, našle put do Warner-ove plejade ludih animiranih likova. Među ovim epizodama podvučenim Scott-ovom muzikom se nalaze i neizostavni djelovi djetinjstva mladeži Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, ali i njenih kasnijih inkarnacija. Bili su to: „Operation Rabbit”, „Daffy-The Commando”, “Invasion of the Bunny Snatchers”… Oni kojima sami naslovi ne znače puno, neka posjete youtube na kome se može naći gotovo kompletan opus Looniesa i odmah će im sve biti jasno. Upravo “Invasion of the Bunny Snatchers” je jedan od onih 45 naslova koji koristi njegovu trominutnu minijaturu „Powerhouse” koja je ujedno i najpopularniji naslov Scottovog kataloga. Kao i većina njegovih kompozicija koje je uradio sa svojim kvintetom, (bend se u stvari sastojao od šest članova), i ova je bila kratka, brza, eksplozivna i minuciozna, bez prostora ili želje za improvizacijom. U ovom periodu komponovanja (a i kasnije je to bio rijedak slučaj), Scott je svojim muzičarima uskraćivao i najmanje skretanje od nota koje im je dostavljao. Preko uvodnog klavira i duvača, pa šafla na dobošu, Powerhouse ulazi u moćnu dinamiku koju održava do sredine numere.
Nakratko se prekida sa jednim od najiskorišćenijih Scott-ovih pasaža, da bi se kompozicija opet vratila u prvobitni tempo. Upravo ovakva njena struktura je bila pogodna za jurnjave i igrokaze Porky Piga, Elmera i ekipe. Osim ove sa svojim šestočlanim kvintetom, koji su osim njega potpisanog kao kompozitora, dirigenta, pa tek potom nerado i kao pijaniste, činili klarinetista Pete Pumiglio, trubači Bunny Berigan i nakon njega Dave Wade, saksofonista Dave Harris, Louis Shoobe na kontrabasu i bubnjar Johnny Williams, Scott je snimio još dvadesetak numera, od kojih su skoro sve iskorišćene kao muzički predložak za animirane filmove. Ovakav Scott-ov muzički univerzum još luđim su činili naslovi samih djela – Oil Gusher, Dinner Music for a Pack of Hungry Cannibals, Boy Scout in Switzerland, New Year’s Eve in a Haunted House, War Dance for Wooden Indians, In an 18th Century Drawing Room, Confusion Among a Fleet of Taxicabs upon Meeting With Fare, Celebration on a Planet Mars… Sve 24 numere bend će snimiti na kraju četrvte dekade dvadesetog vijeka. Iako je dobrim dijelom inspiraciju nalazio u svemu onome što su tridesete i devastirajuća Velika depresija donijeli Americi, zbog svojih raskošnih, brzih aranžmana, ovi snimci su sobom nosili totalno drugačiji duh. Scott-ova razigranost, želja za eksperimentom i vizionarsko korišćenje nesvakidašnjih načina snimanja i sviranja izdvajali su njegov kvintet u potpuno posebno polje, gotovo izolovano od tadašnje džez scene. Mnogi od njegovih eksperimenata sa zvukom trube umočene u vodu, školjki postavljanih oko instrumenata i mikrofona- kako bi se dobila zanimljiva igra njihovog eha, pasaži duvačke sekcije – koji su više ličili na vrlo žive razgovore nego na logično osmišljene kompozicije, su ovaj sastav obilježili onim znakom, kojim će dosta kasnije biti obilježeni i inovatori na drugim umjetničkim poljima poput Andy Warholl-a , Jean Michelle Basquiatt-a ili francuskog noira talasa. U korist Scott-ovih živih, tada za mnoge „nakaradnih kolaža” nije išlo ni koketiranje sa ozbiljnom muzikom. Pronalazeći dovoljno intrigantnosti u svingu i be-bopu, iskombinovao ih je sa džezom, te klasikom koja im je davala posebnu patinu. Iako je Scott volio da komponuje „na sluh”, već pomenuti striktni muzički aranžmani i sačuvani originalni notni zapisi govore o njegovom školovanju u duhu klasične muzike. Problem „izopštavanja” i iz jednih i iz drugih krugova, ironično, bio je upravo isti razlog koji ga je učinio jednim od najvećih inovatora u cjelokupnoj muzici toga perioda. Zbog nedostatka improvizacije bio je preozbiljan za džez, a usled korišćenja modernih muzičkih izraza neozbiljan za klasičnu muziku. Ipak, njegova muzika sa kraja tridesetih je bila savršena da napravi vjerovatno najkvalitetniji soundtrack koje je nečije djetinjstvo moglo imati.
Osim svog čuvenog kvinteta, Scott je kasnije imao i big band, a uspio je doći i na čelo muzičkog orkestra radio stanice CBS, kasnije i televizije NBC. Danas najzanimljiviji dio njegove zaostavštine je svakako njegov izumiteljski opus. Nakon što se umorio od komponovanja djela koja su bila ispred svog vremena, krenuo je u još veću avanturu, kojoj se ni danas, nakon njegove smrti, ne naziru granice. Ovaj pionir elektronske muzike je dosta godina prije Brian Enoa, Cana, Jean Michelle Jearrea ili Tangerine Dreama uspio sklopiti nekoliko projekata u tom pravcu, od kojih je svjetsku slavu, makar među probranima, stekao „Soothing Sounds for Babies”. Kao da to nije bilo dovoljno, ovu muziku je stvarao na instrumentima koje je sam pravio – klavivoksu, elektronijumu za koji je govorio da je kabina za pravljenje snova i jedne preteče sintisajzera. Sve ovo je prije dvije godine u dokumentarcu Deconstructing Dad: The Music, Machines and Mistery of Raymond Scott ovjekovječio njegov sin, režiser Stanley Warnow.
Dragan Lučić